Tekst en foto: Sander Crasborn
De Nederlandse reeënpopulatie heeft zich de afgelopen jaren sterk uitgebreid. Niet alleen in aantallen, maar ook in de verspreiding over Nederland. In 1930 werd het aantal reeën in Nederland geschat op circa 4.000 reeën. In 1960 bedroeg dat aantal 15.000 en in 1980 lag dat aantal al rond de 30.000 dieren. Op dit moment wordt het aantal reeën geschat op minimaal 135.000 dieren. Bij deze hoge aantallen is beheer noodzakelijk en aanrijdingen met deze dieren onvermijdelijk. In beide gevallen kan het gebeuren dat een dier wordt geraakt maar niet direct dood is. Om het dier op te sporen en uit het lijden te verlossen is een zweethond nodig.
Wat is zweethondenwerk?
Zweethondenwerk is het opsporen, en waar nodig uit het lijden verlossen, van een moeilijk vindbaar dood of gewond in het wild levend zoogdier. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een specifiek opgeleide en specialistische jachthond en een gecertificeerde en ervaren hondengeleider die samen het zweethondenteam vormen. Deze gecertificeerde en ervaren zweethondenteams staan op de Nederlandse Zweethondenlijst. Sinds 2007 is de uitgifte van de zweethondenlijst volledig in handen van de Stichting Zweethonden Nederland. De Zweethondenlijst heeft de afgelopen jaren in een enorme behoefte voorzien. Zowel vanuit het faunabeheer, wegbeheerders, politie als ANWB wordt er jaarlijks enkele honderden keren een beroep gedaan op de deelnemers van de lijst. Het doel van Stichting Zweethonden Nederland is primair dierenleed zo veel mogelijk te beperken. Dit kan alleen met kundige zweethondenteams met veel ervaring.
Aanrijdingen met een ree
De meeste wildaanrijdingen vinden plaats in het voorjaar (april-juni). In deze periode vertonen de bokken territoriaal gedrag en verdrijven de geiten de kalveren van het voorgaande jaar. Met name in de schemerperioden is er verhoogd risico. De voorjaarspiek heeft te maken met het gedrag en leefwijze van de reeën. Nadat ze in de winter in groepen (sprongen) leefden, gaan de reeën in de lente weer meer solitair leven. De jonge bokken worden eerst verstoten en later in het voorjaar ook de jonge geiten. Zij moeten dan voor zichzelf een leefgebied gaan zoeken. Daarbij steken ze geregeld wegen over. Ook is er een piek te zien tijdens de ochtend- en avondschemer. vooral in de schemerperiodes zijn de reeën actief. Wanneer ze een weg oversteken kunnen ze geraakt worden door een auto. In veel gevallen is dit dodelijk voor het dier maar dit is niet altijd het geval. Wanneer een ree is aangereden maar niet op de plek ligt wordt het dier opgespoord met een zweethond. De hond volgt het geurspoor van het gewonde dier zodat het zo snel mogelijk uit zijn lijden kan worden verlost.
Reeënbeheer
Bij het risico op een aanrijding tussen een auto en een ree speelt de populatieomvang van het ree een belangrijke rol. Hoe hoger het aantal reeën in een gebied hoe hoger het risico op een aanrijding met het dier. Daarnaast zorgen reeën voor schade in de bosbouw. Met name in te hoge aantallen komt er geen bosverjonging meer van de grond. Dit is weer schadelijk voor de biodiversiteit en de economische belangen. Om aanrijdingen en schade te beperken is het noodzakelijk om reeënbeheer uit te voeren. Naast de preventieve middelen is ook afschot noodzakelijk. Het kan gebeuren dat bij de uitvoering van het afschot een ree niet direct op de plek ligt of niet direct dodelijk is getroffen. Ook in dit geval is het noodzakelijk om een zweethondenteam in te zetten. Door een ervaren zweethondenteam te laten komen kan de jager in ieder geval stellen dat hij er alles aan gedaan heeft en kundig heeft gehandeld. Daarbij is er op grond van de Omgevingswet een specifieke zorgplicht ten aanzien van het ree.
Wat kunt u doen?
Als grondeigenaar of grondgebruiker kan het zijn dat u reeënbeheer laat uitvoeren of wellicht zelf uitvoert. In beide gevallen kunt u gebruik maken van een zweethondenteam. Wanneer u zelf het beheer uitvoert kunt u zelf iemand van de lijst bellen wanneer dit noodzakelijk is. Wanneer u het beheer laat uitvoeren dan kunt u met uw jager overleggen dat hij gebruik maakt van een gecertificeerd team. Als u zelf niet een ervaren en gecertificeerd team kent dan kunt u de telefoonnummers vinden van deze teams op de website van Stichting Zweethonden Nederland. Op deze website is de actuele Nederlandse Zweethondenlijst te vinden. Op de Zweethondenlijst staan per provincie de erkende zweethondengeleiders vermeld. Voor meer informatie ga naar: www.zweethonden.nl of bel met Stichting Zweethonden Nederland (SZN) op het nummer: 06 123 66 786.