Groen erfgoed weerspiegelt in al zijn vormen en op verschillende schaalniveaus de steeds veranderende relatie tussen mens en natuur. Wat wordt er precies onder historisch groen verstaan en hoe gaat men er mee om? Welke waarden kennen we daaraan toe? Wat kunnen we ervan leren? En op welke manier kan groen erfgoed ingezet worden voor oplossingen bij huidige vraagstukken, zoals de gevolgen van klimaatverandering, energietransitie en versterking van biodiversiteit? Dat hoort u in de vierdelige webinarreeks Groen van Toen, en nu dan? georganiseerd door de Steunpunten Cultureel Erfgoed vanuit het Gelders Genootschap en Het Oversticht over historisch groen en hoe dit erfgoed in te zetten voor actuele opgaven.
Geïnteresseerd in deze webinars? U kunt u aanmelden via deze link.
1. Historisch groen, een introductie | 21 mei 16.00-17.00
Patricia Debie
Van buitenplaatsen tot parken en van begraafplaatsen tot verdedigingswerken. In Nederland
is er veel groen erfgoed. Maar wanneer is een groenstructuur erfgoed? Welke typen
historisch groen zijn er en op welke schaalniveaus? En hoe gaan we om met historisch groen?
In deze eerste webinar neemt tuin- en landschapsarchitect en architectuurhistoricus Patricia
Debie ons mee in de wereld van groen erfgoed. Ze maakt daarbij ook een stap richting de
toekomst. Welke opgaven spelen er nu bij groen erfgoed? Hoe neem je verantwoorde keuzes
bij de instandhouding van historisch groen? En hoe zorgen we er voor dat we ook in de
toekomst nog van deze groene structuren kunnen genieten?
2. Historische landschapsecologie en groen erfgoed als basis voor actuele opgaven | 28 mei 16.00-17.00
Harm Smeenge en Marieke van Zanten
Marieke van zanten deelt de eerste resultaten van het Erfgoeddealproject Proeftuin
Opgewerkt, waar cultuurhistorische kennis van landgoederen ten noordwesten van
Enschede concreet een bijdrage levert aan de huidige energie en klimaat opgaven. Ze focust
hierbij op de ‘groene historische bouwstenen’. Rabatbossen, wallen en vloeiweiden:
eeuwenoude technieken opnieuw toepassen om droogte te voorkomen en extreme regen op
te vangen.
Harm Smeenge neemt historische landschapsecologie als basis voor de opgaven van nu. Hoe
kan kennis van de landschapsgeschiedenis (aardkunde, natuur en mens) over een grote
tijdsperiode en diverse schaalniveaus oplossingen worden aangereikt voor het bereiken van
een vitaler landschap (invulling van thema’s als bodem en water sturend, herstel van
biodiversiteit, klimaatrobuust etc). Het systeem van het Mosbeekdal dient als voorbeeld
waar de hele reeks van wetenschappelijk onderzoek tot uitvoering in de praktijk zijn
toegepast.
3. Funerair erfgoed, behoud en beheer | 11 juni 16.00-17.00
Leon Blok
Nederland telt meer dan 4.000 begraafplaatsen, oud en nieuw. Bijna een kwart daarvan is
geheel of gedeeltelijk aangewezen als gemeentelijk of rijksmonument. Maar wanneer is een
begraafplaats waardevol en behoudenswaardig? Hoe behouden we vervolgens dergelijke
begraafplaatsen en zeker de grafmonumenten voor de toekomst? Men laat zich steeds vaker
cremeren en nabestaanden komen bijna nooit meer op een begraafplaats. Hoe gaan
begraafplaatsen daar mee om? Hoe zorgen ze dat de geschiedenis van deze veelal groene
plekken verteld kan blijven worden? En hoe kun je daar als gemeente aan bijdragen? Leon
Bok is de deskundige bij uitstek die bij al deze vragen kan helpen.
4. Stedelijk groen, bijdrage aan huidige opgaven | 25 juni 16.00-17.00
Elyze Storms-Smeets
Historisch groen in een stedelijke context staat al lange tijd onder druk. Eerder ontwikkelden
stedelijke parken zich van privaat naar publiek. Die switch naar een recreatieve functie en
toerisme had invloed op de verschijningsvorm van de parken. Vanwege de huidige opgaven
is er opnieuw besef van het belang van groene oases in de stad voor o.a. versterking van de
biodiversiteit, waterretentie en het tegengaan van hittestress. Op welke manier heeft dit
invloed op de verschijningsvorm? Hoe vinden de ontwikkeling met respect voor de
oorspronkelijke/historische aanleg plaats? En welke keuzes maak je met betrekking tot
instandhouding en ontwikkeling?